İmam Gazali hazretleri, oruçla ilgili önemli tespitlerde bulunur. Bunlardan bazıları şöyledir:
- Oruçta insanın bütün organlarını günahlardan koruması gerekir. Oruçsuz oruçlu o kimsedir ki yer, içer, fakat azalarını günahlardan korur. Oruçlu oruçsuz ise, yemez, içmez, fakat azalarını günahlardan korumaz.
- Orucun adabından birisi de, açlık, susuzluk ve güçsüzlüğü hissedebilmek için gündüz uyumamaktır.
- Yiyip içmekten geri durmasına rağmen pekçok günahla içli dışlı olan kimse; tıpkı abdest alırken azalarını üç defa mesh ederek görünüşte adete uyan, ancak abdestin en önemli olan rüknü yıkanmayı terk eden insana benzer.
Oruç Vesveseye Sed Çeker
Oruçla insan, nefsin kendisine fısıldamaya çalıştığı şeytani vesveselerin önüne bir sed çeker, derken zimamı eline alır ve nefsini yönlendirmeye çalışır. Zira o artık, yemeğe, kadına ve dünyaya karşı kapalı bir durumdadır, ve bu sayede o, dünya adına gelecek baskılardan azade olarak, izzetli bir hayat yaşamaya namzet demektir ki, böyle birisi ise, Cenab-ı Hakk'ın hakiki mü'minleri şereflendirdiği izzet duygusunu yakalamış olur. " İzzet (üstünlük), ancak Allah'a, elçisine ve mü'minlere mahsustur."
"Namaz seni yolun yarısına getirir, oruç ise hükümdarın kapısına ulaştırır. Sadakaya gelince o, insanı hükümdarın huzuruna çıkarır." (Ömer bin Abdülaziz)